Na środę 21 kwietnia 2010 r. została zaplanowana uroczysta inauguracja II Festiwalu Kultury Protestanckiej we Wrocławiu. Organizatorzy – Ewangelikalna Wyższa Szkoła Teologiczna, Kościół Ewangelicko-Luterański, Kościół Zielonoświątkowy oraz Społeczność Chrześcijańska we Wrocławiu – przez wiele miesięcy przygotowywali kilkudniowe święto, mające na celu przybliżenie Wrocławianom historycznego oraz współczesnego oblicza protestantyzmu. Tragiczna katastrofa pod Smoleńskiem wpłynęła na decyzję organizatorów o zmianie terminu Festiwalu. Tym samym, uroczyste nabożeństwo inauguracyjne w ewangelickim kościele Opatrzności Bożej zmieniło się w nabożeństwo żałobne w intencji rodzin ofiar katastrofy oraz przyszłości Polski.
– W programie Festiwalu miały znaleźć się ekumeniczne nabożeństwa, koncerty, pokazy filmowe, wycieczka po protestanckim Wrocławiu, sesja akademicka oraz imprezy dla dzieci. Punktem kulminacyjnym Festiwalu miało być wprowadzenie popiersia wrocławskiego teologa i męczennika, Dietricha Bonhoeffera do Ratusza Wrocławia. W świetle tragedii pod Smoleńskiem i żałoby narodowej, jako organizatorzy II Festiwalu Kultury Protestanckiej (…) uznaliśmy, że obecny czas powinniśmy poświęcić na refleksję nad rzeczami najważniejszymi, a celebrowanie kultury protestanckiej powinniśmy przenieść na bardziej dogodny termin. Prosimy o wybaczenie i zrozumienie – mówił we wstępie do nabożeństwa dr hab. Wojciech Szczerba, rektor EWST. Pełny tekst wystąpienia (PDF).
Nabożeństwo mające na celu, w pierwotnym zamierzeniu, integrację środowisk protestanckich Wrocławia, zyskało szeroki wymiar ekumeniczny. Oprócz licznie zebranych wiernych i duchowieństwa z kościoła luterańskiego oraz wielu pastorów z lokalnych kościołów i wspólnot protestanckich, w nabożeństwie wzięli udział przedstawiciele kościołów: rzymskokatolickiego, greckokatolickiego oraz prawosławnego. Grono ekumeniczne było reprezentowane przez hierarchów: kardynała Henryka Gulbinowicza (kościół rzymskokatolicki), bp. Włodzimierza Juszczaka (kościół greckokatolicki), bp. Pawła Anweilera oraz bp. Ryszarda Bogusza (kościół luterański). Obecny był również bp Hans Wilhelm Pietz z Ewangelickiego Kościoła Berlina-Brandenburgii i Śląskich Górnych Łużyc. W ekumenicznej modlitwie wzięli udział przedstawiciele innych religii: judaizmu, w osobie przewodniczącego wrocławskiej Gminy Żydowskiej Józefa Kożucha oraz islamu, reprezentowanego przez imama Ali Abi Issę. Nie zabrakło reprezentacji władz wojewódzkich i samorządowych.
– Jako chrześcijanie, którzy wraz z wiernymi innych religii przeżywają smutek i ból, chcemy dziś w Słowie, Modlitwie i Pieśni połączyć się z bliskimi ofiar katastrofy, aby mogli odczuć naszą ludzką solidarność i serdeczność. Aby odczuli, że ich ból jest dziś i naszym bólem, a ich strata, naszą stratą – mówił w kazaniu bp Ryszard Bogusz. Pełny tekst kazania (PDF).
W prezentacji multimedialnej zostały wspomniane wszystkie sylwetki ofiar katastrofy. W szczególny sposób przypomniano sylwetkę tragicznie zmarłego ks. gen. Adama Pilcha p.o. zwierzchnika Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego. – ks. Adam żył szybko, ale nie chaotycznie. Nigdy nie dążył do zaszczytów, nie pragnął najwyższych stopni. Wolał działać nieco w cieniu, ale zawsze solidnie, z poświęceniem i pokorą. Był wzorem dżentelmena, jakich dziś spotyka się niewielu –– wspominał bliskiego kolegę z duszpasterstwa ks. płk. Andrzej Fober.
Niespodziewanie nabożeństwo zyskało dodatkowy wymiar żałobny. W niedzielę, 18 kwietnia, wracając z państwowych uroczystości żałobnych odbywających się w Warszawie, w wypadku samochodowym zginął bp Mieczysław Cieślar – zwierzchnik Diecezji Warszawskiej Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego. Pośrednio, stał się kolejną ofiarą Smoleńskiej katastrofy. Sylwetkę tragicznie zmarłego biskupa przybliżył ks. prezes Waldemar Pytel ze Świdnicy. – Kiedy po uroczystościach żałobnych na pl. Piłsudskiego żegnałem się z biskupem Mieczysławem, powiedział do mnie „Waldku, jedź ostrożnie. Taka piękna wiosna…” – mówił wyraźnie wzruszony ks. Pytel.
Pogrzeb bp. Mieczysława Cieślara odbył się 23 kwietnia w Łodzi, a ks. gen. Adama Pilcha 24 kwietnia w Warszawie.
– Pogrzebiemy naszych umarłych, skończy się czas smutku i żałoby, a życie popłynie dalej. Niechaj jednak umarli, których dziś wspominamy staną się dla nas swego rodzaju „memento”. Niech ich śmierć nie będzie daremna dla naszej przyszłości, dla kraju, kościoła i dla nas samych. – powiedział na zakończenie kazania bp Ryszard Bogusz.
Tekst: mo, zdjęcia: Romuald M. Sołdek, Marcin Petkowicz
Pełny tekst kazania bp. Ryszarda Bogusza (PDF)
Pełny tekst wystąpienia dr. hab. Wojciecha Szczerby (PDF)
